INDOPEDIA
|
De Indische Encyclopedie
|
19660144 Bezoekers
8 Bezoekers online
In Ned.-Ind. kunnen op de grond worden uitgeoefend Europese zakelijke en persoonlijke rechten,
geregeld in het Burgerlijk Wetboek en andere wettelijke bepalingen, of Inlandse zakelijke en persoonlijke rechten, waarvan de aard en de omvang hoofdzakelijk door het adatrecht (zie Adat) worden bepaald.
De Europese rechten kunnen behoudens kleine uitzonderingen worden uitgeoefend zowel
door Nederlanders als door vreemdelingen en ook door Inlanders.
De Inlandsche grondrechten zijn daarentegen niet vervreemdbaar aan of verkrijgbaar voor
niet-Inlanders.
Die vervreemding is uitdrukkelijk verboden.
Nochtans geraken bij uitzondering Inlandse grondrechten wel eens op wettige, zij het onregelmatige wijze in niet-Inlandse handen bijv. bij gemengde huwelijken, verandering van staat enz.
Het grondbezit van niet-Inlanders, die zonder Europese titel grond bezetten, is overigens onwettig.
De bezetters kunnen strafrechtelijk worden vervolgd en tot ontruiming gedwongen.
Veelal trachten deze onwettige bezetters de wet te ontduiken door gebruik te maken van Inlandse stromannen, die zij aan zich verbinden en op wier namen de grond dan ingeschreven staat.
Het meest omvangrijke Europese recht op de grond is eigendom.
Bij de eerste twee leden van art. 51 I.S. wordt de Gouverneur-Generaal verboden grond te verkopen met uitzondering van kleine stukjes bestemd tot uitbreiding van steden en dorpen en voor het op-
richten van inrichtingen van nijverheid.
Dit verbod strekte om te voorkomen, dat verder, zoals op het einde van de achttiende en in het
begin van de negentiende eeuw, uitgestrekte landstreken aan particulieren zouden worden verkocht. Zie hierover Particuliere Landerijen.
Particulieren kunnen echter wel kleine stukjes grond in eigendom verkrijgen om daarop een huis met
aanhorigheid of een inrichting van nijverheid te bouwen.
Niet-Inlanders kunnen die grond niet rechtstreeks van Inlanders kopen in verband met bovenvermeld vervreemdingsverbod.
Zij kunnen echter wel de Inlandse bezitter overhalen van zijn rechten op de grond afstand te doen. Nadat dit geconstateerd is, wordt het Land eigenaar en de regering verkoopt de grond dan weer aan den niet-Inlandse belanghebbende.
Daarna kan tot inschrijving van het eigendomsrecht in de openbare registers worden overgegaan. Wijl de regering tot eigendomsafstand bevoegd is, is zij ook gerechtigd kleine stukjes grond met een minder omvangrijk recht af te staan, bijv. het recht van opstal, erfpacht, huur, gebruik enz.
Art. 51 I. S. schrijft ook voor, dat aan Inlanders des gewild het eigendomsrecht op hun erfelijk individueel bezeten grond moet worden verleend, als gevolg waarvan een regeling in het leven is geroepen ten behoeve van het z.g. agrarische eigendom.
Deze regeling geldt alleen voor Java en Madoera en maakt het mogelijk dat Inlanders hun erfelijk individueel bezitsrecht in eigendom omzetten.
Dit eigendomsrecht is zonder toestemming van den Gouv.-Gen. niet vatbaar voor overdracht aan niet-Inlanders, terwijl de agrarische eigenaar dezelfde publieke rechten en verplichtingen blijft houden als tevoren.
Het instituut is een mislukking gebleken.
Erfpacht is het recht, dat verleend wordt, voor ten hoogste vijf en zeventig jaar, om de groot land-
bouwindustrie mogelijk te maken.
Dit recht is onderworpen aan bijzondere regelingen min of meer afwijkend van de bepalingen van het Burg. Wetb. Volgens artikel 62 van het Regeringsreglement, voordat dit door de Agrarische Wet was aangevuld, konden gronden alleen in huur aan de groot-landbouw-industrie worden afgestaan. Deze uitgifte komt thans niet meer voor en de afgestane erfpachthuurpercelen zijn na 1870 alle geconverteerd in erfpercelen.
Er is in Ned.-Indië nog maar één huurlandje.
Erfpacht wordt alleen verleend op woeste gronden, dat zijn die gronden, waarop de Inlandse bevolking geen rechten heeft.
Alleen kleine geënclaveerde stukjes niet-woeste grond kunnen met medewerking van de
rechthebbenden in de uitgifte worden begrepen.
De uitgifte geschiedt als regel op aanvraag van de belanghebbende, soms biedt de regering percelen met het recht van erfpacht aan.
Voor de kleine land- en tuinbouw kunnen ook gronden in erfpacht worden afgestaan, zelfs natte en droge bouwvelden van de Inlandse bevolking, waarvan de rechthebbenden afstand hebben
gedaan, doch aan één persoon slechts tot een zeker maximum.
Hiervoor geldt een bijzondere regeling.
Stadsgemeenten verlenen de laatste tijd ook het erfpachtrecht op grond voor woningbouw.
De gemeente heeft dan eerst zelf het eigendom van de grond moeten verkrijgen.
In sommige gevallen worden belangrijke uitgestrektheden woeste gronden in huur afgestaan op voet van het Burg. Wetb. bijv. voor veeteelt-ondernemingen, terwijl in de Buitengewesten verschillende huurregelingen bestaan in verband met het grondbezit van vreemde Oosterlingen.
Ook worden woeste gronden voor gebruik afgestaan bijv. voor aanleg van particuliere spoor- en andere wegen.
In de zelfbestuursgebieden van de Buitengewesten worden gronden voor de grootlandbouwindustrie in de laatste jaren mede in erfpacht uitgegeven volgens een bijzondere regeling, vroeger met een landbouwconcessie.
Zie landbouwconcessies.
In de Javaanse vorstenlanden geldt ook een bijzondere regeling.
Zie Javaanse Vorstenlanden.
Verder kan door de groot-landbouwindustrie nog de beschikking worden verkregen over gronden van de Inlandse bevolking door grondhuur overeenkomsten.
Zie Overeenkomsten.
Voor het erfpachtrecht van de Inlandse, Chinese en Arabische bevolking op particuliere landerijen en voor het landerijenbezitsrecht op voormalige particuliere landerijen zie onder Particuliere Landerijen.
Er is in Ned.-Indië nog maar één huurlandje.
Erfpacht wordt alleen verleend op woeste gronden, dat zijn die gronden, waarop de Inlandse bevolking geen rechten heeft.
Alleen kleine geënclaveerde stukjes niet-woeste grond kunnen met medewerking van de
rechthebbenden in de uitgifte worden begrepen.
De uitgifte geschiedt als regel op aanvraag van de belanghebbende, soms biedt de regering percelen met het recht van erfpacht aan.
Voor de kleine land- en tuinbouw kunnen ook gronden in erfpacht worden afgestaan, zelfs natte en droge bouwvelden van de Inlandse bevolking, waarvan de rechthebbenden afstand hebben
gedaan, doch aan één persoon slechts tot een zeker maximum.
Hiervoor geldt een bijzondere regeling.
Stadsgemeenten verlenen de laatste tijd ook het erfpachtrecht op grond voor woningbouw.
De gemeente heeft dan eerst zelf het eigendom van de grond moeten verkrijgen.
In sommige gevallen worden belangrijke uitgestrektheden woeste gronden in huur afgestaan op voet van het Burg. Wetb. bijv. voor veeteelt-ondernemingen, terwijl in de Buitengewesten verschillende huurregelingen bestaan in verband met het grondbezit van vreemde Oosterlingen.
Ook worden woeste gronden voor gebruik afgestaan bijv. voor aanleg van particuliere spoor- en andere wegen.
In de zelfbestuursgebieden van de Buitengewesten worden gronden voor de grootlandbouwindustrie in de laatste jaren mede in erfpacht uitgegeven volgens een bijzondere regeling, vroeger met een landbouwconcessie.
Zie landbouwconcessies.
In de Javaanse vorstenlanden geldt ook een bijzondere regeling.
Zie Javaanse Vorstenlanden.
Verder kan door de groot-landbouwindustrie nog de beschikking worden verkregen over gronden van de Inlandse bevolking door grondhuur overeenkomsten.
Zie Overeenkomsten.
Voor het erfpachtrecht van de Inlandse, Chinese en Arabische bevolking op particuliere landerijen en voor het landerijenbezitsrecht op voormalige particuliere landerijen zie onder Particuliere Landerijen.
Inlandse grondrechten kunnen niet door niet-Inlanders worden uitgeoefend.
In Ned.-Indië is het Inlandse erfelijk individueel bezitsrecht een recht, dat in omvang vrij-
wel gelijkstaat met het eigendomsrecht, zodat het domeinrecht van den Lande, dat daarboven bestaan blijft, van weinig waarde is.
Bedoeld recht ontstaat ook door ontginning van woeste gronden.
Zie Ontginningsrecht.
In vele desa’s van Java, vooral van Midden-Java, wordt verder communaal bezit van grond aangetroffen.
Hier oefent de desa het Inlands bezitsrecht uit en krijgen de daartoe gerechtigde desalieden een aandeel in de grond in gebruik.
De verdeling van de grond tussen de deelgerechtigden geschiedt op verschillende manieren.
Soms is de grond eens en voor altijd verdeeld en zou alleen herverdeling kunnen plaats hebben bij bijzondere omstandigheden.
Deze vorm nadert dus het erfelijk individueel bezit, ook omdat bij overlijden enz. van een deelgerechtigde gewoonlijk diens erfgenaam in zijn plaats treedt.
In andere gevallen wordt de grond elk jaar of na verloop van enige jaren opnieuw verdeeld, in weer
andere gevallen blijven de aandelen constant, doch verwisselen de bewerkers na een of twee of meer jaren.
Er bestaat een regeling voor de conversie van communaal bezeten gronden in erfelijk individueel
bezit, als de bevolking daartoe wenst over te gaan.
Vooral in de desa’s met communaal bezit, maar ook in andere desa’s is grond afgezonderd voor ambtsveld van de leden van het desabestuur.
Zie onder Ambtsvelden en Desa.
Zoals gezegd kunnen de erfelijk individuele bezitters hun recht omzetten in agrarisch eigendom.
Ook omdat hierover een vrij ingewikkelde procedure nodig is wordt van die bevoegdheid weinig gebruik gemaakt.
De woonerven op Java en Madoera zijn over het algemeen in erfelijk individueel bezit, al wordt het bezittingsrecht (zie aldaar) van de Inlandse rechtsgemeenschap dikwijls erkend, zodra de grond zonder bezitter is.
Het omvangrijkste recht van de Inlanders op de grond wordt met de algemene term van Inlands bezitsrecht aangeduid.
In de perdikandesa’s (zie aldaar) van Java en Madoera treft men bijzondere vormen van
grondbezit aan.
Familiebezit van grond is van belang in verschillende Buitengewesten (Minahassa, Minangkabau enz.
In de Buitengewesten treft men naast vaste bouwvelden ook wisselvallig bebouwde velden aan.
De bewerker van laatstbedoelde akkers verlaat die na enige jaren en de grond wordt weer woest.
De rechten, welke op die velden door de bewerkers worden uitgeoefend tijdens en na de occupatie, verschillen naar het plaatselijk adatrecht en naar gelang de bewerkers al of niet tot de betrokken Inlandse rechtsgemeenschap behoren.
De wisselvallig bebouwde velden op Java zijn van weinig belang.
In de Buitengewesten en ook op Java en Madoera treft men plaatselijk nog verschillende afwijkende
vormen van grondbezit aan.
Zie ook Ontginningsrecht en Onwettig Grondbezit.
Er heeft nog niemand gereageerd.
Voor meer informatie over nieuws uit de kranten van Nederlands-Indië
La vie est un pélerinage