Heesheid III - Djamu

Om heesheid bij het zingen en spreken te voorkomen, kauwt men stukjes gambir wij wijze van drop.

Men kan ook een paar gedroogde vijgen met wat rozijnen in twee kopjes slappe thee tot op de helft verkoken.
Daarna zeeft men het door een doekje, kluts er een eierdooier doorheen en drink daarvan ’s avonds voor het naar bed gaan en ‘s morgens op de nuchtere maag.

De hals moet bedekt worden met een wollen lap waarop een zalfje waarin cengkeh (kruidnagel) en pala zit.

Gambir
Latijnse naam: Uncaria gambir Roxb.
Familie Rubiaceae

Deze klimmende heester komt op Java niet voor, maar is inheems in het westen van de Archipel.
Het product, de eigenlijke gambir, wordt bereid uit de bladeren.
Deze worden gekookt en het verkregen sap vermengd met fijne dedek (zemelen).
Op deze wijze kunnen kleine koekjes worden gevormd, zoals die voor de detailhandel nodig zijn.
Gambir is over de gehele Archipel een belangrijk handelsartikel, omdat het gebruikt wordt bij het sirihpruimen (zie sirih).
Waar de plant zelf groeit, gebruikt men ook wel het verse blad.
In de mond is gambir eerst vrij bitter, maar geeft een zoetige aangename nasmaak.

Te gebruiken bij:

Baarmoederbloeding
Buikziekte bij kinderen - Ontlasting met slijm en bloed
Diarree of buikloop
Fijt
Heesheid
Spruw (Indische)
Tandvlees (Ziek en ontstoken)
Volwassenen - Dunne ontlasting alleen 's morgens en na elke maaltijd krampen

gambir

Vijg
Latijnse naam: Ficus carica Linn.
Familie: Moraceae

Deze subtropische boom, die langs de kusten van de Middellandse Zee veel voorkomt, wil met enige zorg ook in Indonesië wel groeien en vruchtdragend zelfs in de warmere streken.
Het is jammer, dat er niet meer werk van gemaakt wordt, want de verse vijgen zijn zeer gezond.
Mensen met keelklachten moeten veel verse vijgen eten, dagelijks.
In vele gevallen is het wenselijk, de pitjes eerst te verwijderen.

Te gebruiken bij:

Aambeien of hemorroïden
Hoest bij kinderen
Keelaandoening
Leverziekte
Slijm
Stem
Stoelgang

vijg vijg

Cengkeh/ kruidnagel
Latijnse naam: Eugenia arormatica O.K.
Familie: Myrtaceae

Deze boom, die in de Molukken inheems is en op Java in het geheel niet wordt aangetroffen, levert de kruidnagels, in het Maleis bunga lawang of kembang lawang geheten.
Kruidnagels zijn de gedroogde bloemkoppen van deze boom.
Ze worden als specerij gebruikt en de aromatische olie, die er uitgehaald wordt, treft men ook in de apotheken aan.
De bladeren zijn onder de naam daun cengkeh in de inlandsen medicijnhandel te verkrijgen

Te gebruiken bij:

Adem (stinkende)
Buikziekte kinderen - dunne ontlasting met groene of donkere stof er bij
Geelzucht
Heesheid
Kiespijn
Kraamvrouwen
Maagkramp
Malaria
Middelen ter bevordering van het plassen
Ontstekingen (inwendige)
Reumatiek
Spruw (Indische)
Geslachtsziekte

kruidnagel

Pala
Latijnse naam: Myristica fragrans
Familie: Myristicaceae

Deze boom is inheems in de Molukken, wordt ook elders aangekweekt bijvoorbeeld midden Java.
Hij eist een gematigd klimaat.
De bloemen vormen als kembang pala een handelsproduct.
Men trekt thee van de gedroogde bloemen.
Deze bloemen zijn niet te verwarren met de foelie, die ook kembang pala wordt genoemd.
Dit is de zaadrok, die de eigenlijke noot omgeeft en zeer aromatisch is en als specerij een belangrijk uitvoerartikel is.
De gewone nootmuskaat is rond van vorm en heet in de medicijnhandel pala perampuan in tegenstelling met de pala lelaki.