Commissaris-Generaal

is in het algemeen de titel van een of meer hoogste regeringspersonen in Ned.-Indië, met buitengewone macht bekleed en staande boven de Indische regeering.
De eerste c.g. R. van Goens heeft waarschijnlijk die macht niet gehad (1678).
De volgende c.g. was H. A. van Reede tot Drakestein (1680-1682), wiens opdracht echter betrekking had op gebiedsdelen gelegen buiten het huidige Ned.-Indië.
Overeenkomstig de gewone betekenis was de opdracht aan S. C. Nederburgh en S.H. Frijkenius.

Deze vormden met de gouv.-gen. Alting en de directeur-generaal H. van Stockum (overleden voordat hij zijn functie aanvaardde) de hoge commissie (1791-1799).
Van Stockum werd vervangen door J. Siberg, schoonzoon van Alting.
Daar deze beide personen belang hadden bij het voortbestaan van de in deze periode heersende wantoestanden was van medewerking hunnerzijds geen sprake.
Deze omstandigheid alsmede de veranderingen welke sedert 1795 in de republiek hadden plaats gehad, waren oorzaak dat de commissie bij haar ontbinding niets had uitgericht.
De hoge commissie C. H. van Grasveld en Mr. C. T. Elout werd op weg naar Indië te New York
(waar van Grasveld overleed) door koning Lodewijk teruggeroepen.
De volgende commissarissen-generaal (1814-1819) waren Mr. C. T. Elout (voornoemd),
G. A. G. P. baron van der Capellen en A. A. Buyskes, benoemd door de souvereine vorst. Eerstgenoemde zou fungeren als president, van der Capellen als gouv.-gen.
De taak van deze commissie was de bezittingen van de Engelsen overnemen en een nieuw bestuur inrichten.
Daarna waren nog commissaris-generaal L. P. J. burggraaf du Bus de Gisignies (1826-1830) en J. graaf van den Bosch (1833-1834).
In het huidige staatsbestel zouden commissarissen-generaal slechts kunnen worden benoemd indien
daartoe bij wet een voorziening zou worden getroffen aangezien de bij wet vastgestelde I. S. (en het voormalige R. R.) de gouv.-gen. als de hoogste overheid in Indië en als vertegenwoordiger van de Koning aanwijst.

Naamlijst van de Commissarissen-Generaal:

Hendrik Adriaan van Reede tot Drakestein - 1684-92
Mr. Sebastiaan Cornelis Nederburgh,
Simon Hendrik Frijkenius
Mr. Willem Arnold Alting 1791
Johannes Siberg .... 1793
Mr. Pieter Gerardus van Overstraeten ..... 1796
Mr. C. Th. Elout en
C. H. van Grasveld (op reis naar Indië te New-York vertoevend teruggeroepen) 11 Nov. 1805-20 Juni 1806
Mr. Cornelis Theodorus Godert Alexander Gerard Philip baron van der Capellen en Arnold Adriaan Buijskes - 1816-19
Leonard Pieter Jozef burggraaf du Bus de Gisignies ........ 1826-30
Johannes graaf van den Bosch. ....... 1833-34

Creatie datum: 27/07/2017 23:48
Categorie: Index encyclopedie - C
Pagina gelezen 672 keren

Reacties op dit artikel

Er heeft nog niemand gereageerd.

Nieuws van den dag uit het voormalig Nederlandsch-Indië

Voor meer informatie over nieuws uit de kranten van Nederlands-Indië

La vie est un pélerinage