|
INDOPEDIA
|
|
De Indische Encyclopedie
|
20063926 Bezoekers
70 Bezoekers online
Deze artikelen zijn ook met een RSS reader te lezen. : https://indopedia.nl/data/nl-articles.xml
Hoe het begon - deel 2
Achter het Julianaziekenhuis en bij Andir zagen we grote rookkolommen opstijgen.
Naar we hoorden is er grote schade aangericht. We leven in deze tijd eigenlijk meer onder dan op de aarde. 's Ochtends gaat onze barang1 in de schuilkelder en 's avonds er weer uit.
5-3-1942.
Vandaag is het record gebroken: 7 keer luchtalarm!. Alleen in het begin vielen er een paar bommen in de buurt van de ACW. Het afweergeschut deed zijn best. Jammer genoeg werd er niet veel geraakt. Om 7 uur klonk eindelijk het alles veilig.
6-3-1942.
Vandaag gelukkig maar twee keer luchtalarm. De Jappen waren boven Lembang bezig. Dat moet bijna plat zijn.
7-3-1942.
De hele dag alarmtoestand. Alleen bij direct gevaar gaat de sirene. Vanmiddag waren ze steeds weer boven Lembang bezig. Er is niet veel meer van over behalve Kajoe Ambon, waar mevrouw de Haas met 9 kinderen zat, maar ze waren tevoren al naar Bandoeng gekomen. Roelie en ik waren om half 4 djagoeng2 aan het planten, toen we opeens 5 bommenwerpers zagen aankomen. We holden gauw naar de kamer van familie Stevels en ja hoor, daar begonnen de knallen. Ze kwamen hier recht over, dus we zaten wel in de piepzak. Er vielen 5 bommen bij ons in de buurt aan de Nijland
weg. Later kwamen ze nog eens terug. In de buurt van het Residentiehuis steeg een grote rookkolom op. Roos, Idoen en andere bedienden hebben er daar midden in gezeten, omdat ze net naar de pasar3 waren. Gelukkig was er hun niets overkomen.. Ze brachten wel een paar scherven mee. Mam was erg zenuwachtig toen ze weer over kwamen. In de stad is er heel veel vernield. Er kwam ook een bom op de aloen-aloen4, waar juist veel schuilkelders waren, waardoor er veel doden vielen. Ook een tante van Rietje Ensering werd getroffen bij het station. Hier regende het scherfjes op ons dak, waarschijnlijk van het afweergeschut. 's Avonds hoorden we, dat er tot de overgave beslist was, omdat het zo niet door kon gaan.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
bagage
mais
markt
centraal veld of plein in dorp of stad met vaak een grote waringin in het midden.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
8-3-1942
Precies drie maanden hebben we oorlog gehad en nu al komt de overgave. Vanmorgen heeft de Gouverneur-Generaal over de radio gesproken en gezegd, dat het zo wel het beste was. Gelukkig geen sirene meer. 's Middags kwamen de troepen binnen. Ze legden beslag op een heleboel huizen op de Nijlandweg, o.a. op dat van Fietje Notenboom, die toen naar het huis van mevrouw Marzynski (de buren) is overgebracht.
Van mam moesten we direct onze tassen weer pakken en in de kamer van Roelie en Heleen gaan zitten, maar ze durfden niet te komen. Al een paar dagen hebben we voor ons huis een aantal legerauto’s staan. In enkele daarvan zaten ook paarden. Gisternacht zijn ze losgelaten. Wij mochten er ook één hebben. Het mooiste zochten we uit en we kregen er nog tuig, 3 zakken gabba1 en 1 zak meel bij. Pappie en meneer Stevels hebben stilletjes ook nog benzine getapt. Ons paard heet Bango, een heel lief dier. Onze hele achtertuin is al kaal gegeten. Vanmiddag zag ik nog twee Japs, één op een paard en één op een fiets. Ze zien er smerig uit in hun vieze pakje.
27-3-1942.
Rietje Ensering was de 23e jarig, Ot van der Brug de 25e en gisteren Pimmie Stevels. Hij had een leuke verjaardag, voor zover dat leuk kon zijn. We hebben er nu nog 7 personen bij in huis, n.l. tante Willy en oom Guus Giese Koch met Gwen en Witha.
Nu zijn we hier met ons vijftienen, maar het is een gezellig potje.
Fietje zit alweer in haar eigen huis. Ons paard is vanochtend door Idoen naar Immanuël ge-bracht, omdat we het waarschijnlijk niet mogen houden.
Met Janneke gaat het goed, zover we weten, maar ze zitten niet meer in hun eigen huis. Er is over heel Java ontzettend veel gerampokt en gerampast, vooral door de inlanders. Naar buitenlandse radio’s mogen we niet meer luisteren, maar we doen het lekker toch. Sst! De vijand luistert mee! Deze tijd ben ik heel wantrouwig. Vooral tegenover de inlanders, die zich zo rot gedragen hebben. Je ziet nu overal Jappen, waar je maar kijkt.
16-4-1942.
Weet je nog wel, dat ik je vertelde over de vrachtauto’s voor ons huis. Nu, uit één van die auto’s kwam een teil en een koffer vol kleren, foto’s en zilver van een mevrouw uit Lembang. Er zaten ook babykleertjes en een babyboek in, waar we haar naam in vonden. We hebben toen overal gezocht en gevraagd naar mevrouw Kraak (zo heette ze), maar hoorden niets.Vanochtend belde ze mam op, omdat ze te weten was gekomen, dat haar barang hier was en ze was erg blij. Ze kwam het om 11 uur halen en was ons erg dankbaar. Haar man had ook bij Kalidjati meegevochten. Ze was zo blij, dat we nog wat van haar hadden. Het was ook een leuk ogenblik voor ons.
Gistermiddag kwam er heel laag een vliegtuig over en even daarna zagen we een stuk zwart papier naar beneden wapperen en nog meer kleine stukjes. Het leek of er pamfletten gestrooid werden, maar het papier was verbrand, dus we dachten er al gauw niet meer aan. Fries ging er achter aan en ik klom op het dak om te kijken of er ergens brand was. Niets te zien. Mam ontcijferde intussen het papier en wat stond er op? .....”Aan het Comité van de Medische Zending”, en dan een hele tjerita3, ondertekend door v.d.B. (van der Brug). O, o, wat hebben we daarom gelachen!
Vandaag hoorden we, dat er werkelijk pamfletten zijn uitgestrooid, waarop stond:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
ongepelde rijst.
geroofd en geplunderd.
verhaal
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
“Houdt goede moed. Over 14 dagen zijt ge vrij.” Ook hoorden we dat Batavia en Kalidjati helemaal plat zijn gebombardeerd.
Op Soerabaia waren ook pamfletten gestrooid, waar op stond: “Houdt goede moed. Wij komen je spoedig bevrijden. Houdt je schuilkelders gereed!” Dat geeft ons weer goede moed. O ja, dat moet ik ook nog vertellen. Ongeveer een week geleden werden pappie en meneer Stevels opgehaald om naar het kamp gebracht te worden. Haast je, rep je, alles ingepakt. Meneer Stevels ging direct naar het kamp, maar pappie probeerde het eerst in Immanuel, wat hem totnutoe gelukt is. Daar konden we hem ook bezoeken. Maar van Donderdag af mochten we er niet meer komen. Gisteren kwam ds. Oberman langs en vertelde dat het weer wel mocht, maar een poosje later belde pappie op, dat Komarsi nog geen bezoek mocht hebben.(dat is onze code voor pappie en voor de radio zeggen we “de sokken”.)
Van Janneke heb ik ook een briefje gekregen, waarin ze schreef, dat alles goed was. Zij ken-de ook al wat Japanse woorden. Haar vader en de jongens hadden van de Jappen bier en koek gekregen. Ik heb haar gauw een lange brief teruggeschreven met een kiekje van ons drieën op het paard er in. Dat zal ze wel leuk vinden.
18-4-1942.
Vandaag mocht mam met Friso naar het ziekenhuis, maar ze vertelde, dat het helemaal niet zo leuk was en dat ze daar helemaal niet “reçu” was.
Zoëven kwam oom Ot hier en vertelde, dat Tokio, Jokohama, Kobé en nog een Japanse stad gebombardeerd waren.
20-4-1942.
Hoera! Hoera!.
een Prins geboren !.
't Is Oranje, 't Blijft Oranje, 't Is Oranje boven!.
“Al is ons prinsje nog zo klein....”.
(Zekerheid hebben we nog niet, maar ik hoop zo, dat het waar is.)
Vanmiddag toen mam naar het ziekenhuis was om pappie weer te bezoeken, kwam oom Ot hier. Hij zei tegen Heleentje: “Zal ik je eens een geheim vertellen! Juliana heeft een zoon!” Wat waren we blij! Om kwart voor 7 kwam mam thuis en riep: “Weten jullie het al?” Zij had het van meneer de Groot gehoord. Allemaal hebben we oranje strikjes opgespeld. En de volgende dag zouden we prinsesseboontjes eten.
22-4-1942.
Vanmiddag zijn mam, Roelie en Heleen naar pappie gegaan en om 7 uur waren ze nog niet terug. Even daarna kregen we een telefoontje, dat ze daar bleven, omdat pappie morgen toch naar het kamp moest. Wat een teleurstelling was dat! Wat zal mam weer huilen. Morgen ga ik met mevrouw Stevels naar het kamp toe met Friso en Paul. We moesten 4 emmertjes met brood , kaas, boter en djeroeks1 meenemen.
Mevrouw Stevels komt dadelijk bij ons slapen met Pimmie en Truusje.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Soort citrusvrucht
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Categorie: - Bosman, Anneke
Pagina gelezen 6969 keren
Er heeft nog niemand gereageerd.
Voor meer informatie over nieuws uit de kranten van Nederlands-Indië
La vie est un pélerinage
© 2004-2017
