Exorbitante Rechten.

Het totaal van de toepassingen van de z.g. exorbitante rechten, lopend van 1855-1920, wordt in een in 1921 over dit onderwerp verschenen dissertatie van Mr. P. H. C. Jongmans, op ongeveer 1150 geschat.
Toepassingen uit de latere tijd zijn o.m. die op de leden van de verdwenen Indische Partij Douwes Dekker, Tjipto en Soewardi, in 1913, en die op de communisten Sneevliet, Van Buurink, Brandsteder, Baars, Bergsma, Semaoen, Tan Malakka, enz. (1918-1922).
Een massa-internering te Boven-Digoel (Nieuw-Guinee) had plaats van deelnemers aan de bekende in 1926/27 in West-Java en aan Sumatra’s westkust voorgevallen relletjes.
Laatstelijk werd nog het eiland Flores als verblijfplaats aangewezen voor de bekende volksleider, de ingenieur Soekarno.
De bevoegdheid tot uitoefening van de exorbitante rechten is in de art. 35-38 I.S. neergelegd en werd aan de Gouverneur-Generaal toegekend omdat een samenleving van zeer verschillende rassen gelijk de Indische, meer gevaar oplevert voor verstoring van rust en orde, dan daar waar een homogene bevolking woont.
De Gouverneur-Generaal kan namelijk in overeenstemming met de Raad van Indië aan personen, die gevaarlijk worden geacht voor de openbare rust of orde, indien zij buiten Ned.-Indië zijn geboren, het verblijf in het gehele gebied of in bepaalde gedeelten daarvan ontzeggen; indien zij in Ned.-Indië zijn geboren, een bepaalde plaats aldaar tot verblijf aanwijzen, dan wel het verblijf in bepaalde gedeelten daarvan ontzeggen, een en ander mits de betrokken persoon voor die beslissing in zijn verdediging gehoord of daartoe behoorlijk opgeroepen is. (art. 35-38 I.S.).
Wordt het verblijf in geheel Indië ontzegd, dan pleegt men van ,,uitzetting” of ,,externering” te spreken; wordt het verblijf in een deel van Indië ontzegd, dan noemt men dit ,,politieke verbanning”; wordt een verblijfplaats aangewezen, dan spreekt men van ,,interneering”.
,,Externering” werd ook wel gebruikt voor een in de praktijk soms toegepaste maatregel, waarbij de betrokkene de vrijheid verkreeg Indië te verlaten op voorwaarde anders geïnterneerd te worden.
Zowel in Parlement als in Volksraad is herhaaldelijk gewezen op de vergaande bevoegdheid van de overheid in deze exorbitante rechten neergelegd.
Toch werd algehele afschaffing daarvan zonder meer in het algemeen ontraden en ook niet mogelijk geacht.
De toepassing van de exorbitante rechten is een maatregel van politiedwang en geen strafmaatregel, die van de rechter zou moeten uitgaan.
Teneinde echter de mogelijkheid na te gaan om deze politiemaatregel met meer rechtszekerheid te omringen dan thans het geval is, stelde de Indische Regering in 1931 een Commissie in om te onderzoeken in hoeverre de bij de uitoefening van deze rechten thans gevolgde procedure verbetering zou kunnen ondergaan.
Uitzetting uit Indië, zonder toepassing van art. 35 I.S. vindt plaats ten aanzien van personen, die geen ingezetenen zijn.
Wordt een tot Ned.-Indië ,,toegelatene” geacht gevaar op te leveren voor de openbare rust en orde, dan vaardigt de Gouverneur-Generaal eenvoudig met intrekking van zijn toelatingskaart, een bevel tot zijn verwijdering uit Indië uit.
Litteratuur: Dissertatie van Mr. P. H. Jongmans.
De exorbitante rechten van de Gouverneur-Generaal in de praktijk.
Amsterdam, 1921.

Creatie datum: 04/10/2017 08:37
Categorie: - E
Pagina gelezen 743 keren

Reacties op dit artikel

Er heeft nog niemand gereageerd.

Nieuws van den dag uit het voormalig Nederlandsch-Indië

Voor meer informatie over nieuws uit de kranten van Nederlands-Indië

La vie est un pélerinage